Το τέλος της μπομπίνας: η Paramount εγκαταλείπει πρώτη τη διανομή σε φιλμ

Μια ιστορικής σημασίας απόφαση ανακοίνωσε πρόσφατα η εταιρεία κινηματογραφικών παραγωγών Paramount Studios

Η Paramount ειδοποίησε τους ιδιοκτήτες κινηματογραφικών αιθουσών πως η ταινία Anchorman 2: The Legend Continues με τον Will Ferrell, η οποία έκανε πρεμιέρα τον Δεκέμβριο, θα είναι η τελευταία ταινία την οποία θα κυκλοφορήσει το στούντιο σε φιλμ 35 χιλιοστών. Παράλληλα, "Ο Λύκος της Wall Street" του Μάρτιν Σκορσέζε είναι η πρώτη ταινία ενός από τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά στούντιο η οποία διανεμήθηκε αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή, αποκαλύπτεται τώρα από παράγοντες του χώρου, γεγονός που προκαλεί κατάπληξη δεδομένου ότι ο σκηνοθέτης της είναι φανατικός υπέρμαχος της διατήρησης της μπομπίνας.

Η απόφαση έχει μεγάλη σημασία δεδομένου πως είναι πολύ πιθανό να επηρεάσει και άλλες εταιρείες παραγωγής και να επιταχύνει με αυτόν τον τρόπο την καθολική και οριστική εξαφάνιση της μπομπίνας ίσως ακόμα και ώς τα τέλη του έτους. Κάτι τέτοιο θα σηματοδοτήσει το τέλος μιας εποχής: το φιλμ έχει αποτελέσει το μέσο έκφρασης της τέχνης του κινηματογράφου εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα.

«Η σημασία που έχει αυτό είναι τεράστια», είπε ο Jan-Christopher Horak, διευθυντής του Αρχείου Κινηματογράφου και Τηλεόρασης του Πανεπιστημίου του Λος Άντζελες. «Για περισσότερα από 120 χρόνια, το φιλμ και τα 35 χιλιοστά υπήρξε το κατ’ εξοχή φορμά στο οποίο γίνονται οι κινηματογραφικές προβολές. Γινόμαστε τώρα μάρτυρες του τέλους αυτής της εποχής. Δεν με εκπλήσσει το γεγονός ότι συνέβη, με εκπλήσσει όμως το πόσο γρήγορα έγινε».

Η ίδια η Paramount δεν σχολίασε την είδηση και κατέβαλε προσπάθεια να κρατήσει το γεγονός μακριά από τα δημοσιεύματα του Τύπου. Η απροθυμία αυτή οφείλεται στο ότι κανένα στούντιο δεν θέλει να είναι εκείνο που θα εγκαταλείψει πρώτο το φιλμ, ένα φορμά που διατηρεί την αίγλη του σε ό,τι αφορά αρκετούς σημαντικούς κινηματογραφιστές. Άλλες εταιρείες παραγωγής διστάζουν να εγκαταλείψουν τον τζίρο που προέρχεται από αίθουσες που έχουν δυνατότητα να προβάλουν μόνο φιλμ —ένα 8% περίπου του συνόλου των κινηματογραφικών αιθουσών στην Αμερική έχουν εξοπλισμό για την αναπαραγωγή αποκλειστικά και μόνο μπομπίνας.

Είναι όμως και μερικά κινηματογραφικά στούντιο τα οποία αναμένεται να μεταπηδήσουν άμεσα στην ψηφιακή ταινία. Τόσον η 20th Century Fox  όσο και η Disney είχαν ενημερώσει από το 2011 πως εντός ενός ή δύο ετών θα σταματούσαν τη διανομή φιλμ. Πέρσι, δεν ήταν λίγοι αυτοί που προέβλεπαν πως η Lions Gate θα ήταν η εταιρεία που θα έγραφε ιστορία εκδίδοντας ταινία αποκλειστικά και μόνο σε ψηφιακή μορφή, μιλώντας συγκεκριμένα για το The Hunger Games: Catching Fire.

Η κίνηση της Paramount έρχεται σχεδόν μια δεκαετία αφότου τα στούντιο άρχισαν να συνεργάζονται με ιδιοκτήτες κινηματογραφικών αιθουσών για να βοηθήσουν οικονομικά στην αντικατάσταση των προβολέων από ψηφιακά συστήματα, μια κίνηση που θα μειώσει δραστικά το κόστος αποστολής των ταινιών στις αίθουσες. Εκτός από την αντικατάσταση των απαραίτητων σκληρών δίσκων υπάρχουν κινηματογραφικές αίθουσες που επενδύουν στην εγκατάσταση δορυφορικών συστημάτων, κάτι που θα μείωνε το κόστος αποστολής κάθε κόπιας στα 100 δολάρια από τα 2.000 που είναι σήμερα. Άλλα πλεονεκτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας είναι η διευκόλυνση της προβολής ταινιών 3-D καθώς και γενικότερα της κατάρτισης προγράμματος εκ μέρους των αιθουσών. Κατά συνέπεια, οι μεγάλες αλυσίδες κινήθηκαν γρήγορα προς την κατεύθυνση της ψηφιακής τεχνολογίας: 92% από τις 40.035 οθόνες στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη κάνει τη μετάβαση στην ψηφιακή τεχνολογία, σύμφωνα με την Ένωση Ιδιοκτητών Κινηματογραφικών Αιθουσών. «Το γεγονός πως μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο διανέμουν μέσα στη χώρα τις ταινίες τους μόνο σε ψηφιακή μορφή σηματοδοτεί την ιστορική μετάβαση σε μια νέα εποχή. Ο ψηφιακός κινηματογράφος σημαίνει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους θεατές μας που μεταφράζονται σε προβολές υψηλής ποιότητας, ευελικτότητα στον προγραμματισμό, περισσότερες ταινίες 3-D, και ένα σωρό άλλα πλεονεκτήματα», λέει ο πρόεδρος της Ένωσης

Ο ολοένα μειούμενος αριθμός κινηματογραφικών αιθουσών έχει καταστήσει την κυκλοφορία ταινιών σε φιλμ 35 χιλιοστών ασύμφορη, δεδομένου το υψηλού κόστους παραγωγής αντιτύπων για τις μεγάλες παραγωγές. Τα κόστη για τη χρήση φιλμ ανεβαίνουν ακόμα περισσότερο λόγω της μείωσης της παραγωγής φιλμ.

Μόλις τον προηγούμενο μήνα, η Technicolor, η γαλλικής εταιρεία επεξεργασίας φιλμ έκλεισε το εργαστήριο της στο Glendale  —εργαστήριο το οποίο είχε αντικαταστήσει ένα πολύ μεγαλύτερο που διατηρούσαν στα Universal Studios και όπου, το 2011, όταν έκλεισε, εργάζονταν 350 άτομα. Η Technicolor έκλεισε επίσης το εργαστήριό της στo Pinewood studio της Αγγλίας.

Η στροφή προς τη ψηφιοποίηση ασκεί πίεση σε συνοικιακά σινεμά τα οποία δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν τα 70.000 δολάρια που χρειάζονται για την αγορά ψηφιακών συστημάτων προβολής. Αυτά τα σινεμά —τα οποία υπολογίζεται πως είναι περίπου 1.000 τον αριθμό— θα κινδυνέψουν σοβαρά να κλείσουν όταν οι ταινίες δε θα διανέμονται σε μπομπίνες, εξ ου και ορισμένα από αυτά στρέφονται ήδη στις κατά τόπους κοινότητες για την ανεύρεση των απαραίτητων πόρων για την εξασφάλιση ψηφιακού εξοπλισμού.